De waarde van haptonomie

Haptonomie is een veelgehoorde term in de alternatieve gezondheidszorg en is sterk in opkomst bij een breder publiek. Maar wat is het nou precies? Ik leg het uit in dit blog.

Gevoelswereld leren kennen

Voordat ik haptonomie ontdekte had ik geen idee hoe ik met heftige gebeurtenissen in mijn leven om moest gaan. Ik vond het bijvoorbeeld heel lastig om om te gaan met de ziekte van mijn moeder. Ik voelde doodsangst om haar te verliezen, het leek me het ergste wat me kon overkomen. Elke keer als ik bang werd of verdrietig leidde ik mezelf af. Door haptonomie maar ook door allerlei andere therapieën en workshops leerde ik stukje bij beetje angst en verdriet te voelen. In een veilige container. Daardoor groeide het vertrouwen: ik ervaarde dat ik niet doodging als ik angst en verdriet voelde en het vertrouwen in mijn eigen draagkracht groeide. Ik kon het ook steeds vaker alleen doorvoelen. En ik ontdekte, verdriet heeft ook iets heel moois. Het opent me, het geeft ruimte om geraakt te worden, het verbindt.

Het mooie is dat ik hierdoor ook meer ruimte kon geven aan positieve gevoelens. Ik kan me diep ontroerd voelen, boos en daardoor heel vitaal en ook heel blij. Ik ervaar het leven daardoor als rijker en intenser.

Ervaringen opdoen

Klinkt mooi maar wat is het nou precies? Haptonomie is de leer van het gevoel, waarvan Frans Veldman de grondlegger is. Haptotherapie is de therapeutische toepassing van haptonomie. Het is een lichaamsgerichte therapie die helpt bij het in balans brengen van het denken, voelen en handelen. We werken met aanraking, bewegingsoefeningen en gespreksvoering. Aanraking en bewegingsoefeningen helpen om in het hier en nu ervaringen aan den lijve op te doen. Door te ervaren word je je bewust van je eigen patronen en krijg je handvatten om verder te onderzoeken en experimenteren.

Bewustwording en ontwikkeling

De eerste fase is dus bewustwording. Hoe denk, voel en doe jij? Je wordt je bewust van je eigen patronen in relatie tot situaties en personen in je leven. Zonder dat af te keuren. Want elk patroon heeft simpelweg voor- en nadelen. Dat vind ik zo mooi aan haptonomie. Het gaat niet om het veroordelen van een patroon maar om je bewust te worden van de mogelijkheden die je nog meer hebt. Dat is ook precies wat komt na de fase van bewustwording. Dan ontwikkel je nieuwe mogelijkheden. Zodat je kunt kiezen in plaats van dat het je overkomt.

Waarnemen zonder oordeel

Een mooi onderzoek dus naar wat je voelt en hoe je er uiting aan geeft. Zonder oordeel, maar gewoon zoals het is. Iedere emotie heeft kwaliteiten en valkuilen of voor- en nadelen. Er zijn zogezegd geen positieve of negatieve emoties. Dat is wel belangrijk om te benadrukken omdat veel mensen, waaronder ikzelf vroeger, vinden dat bepaalde emoties er niet mogen zijn. Ik had bijvoorbeeld veel moeite met verdriet en boosheid. Maar vooral boosheid. Van mezelf en anderen. Dat moffelde ik liever weg of ik ging de boosheid van anderen uit de weg. Terwijl ik nu zie dat boosheid ook kracht en vitaliteit is. Daarmee kun je enorm veel voor elkaar krijgen.

Verlangens en grenzen

Meer voelen betekent ook dat je contact kunt maken met verlangens en grenzen en hoe je die kunt uiten. Herken je het bijvoorbeeld wanner je lichaam aangeeft dat het teveel is door fysieke pijn maar dat je hoofd zegt dat je door moet? Of dat je "Ja!" zegt op een uitnodiging maar dat je een "Nee" voelt? Door beter te luisteren naar wat je lijf of je gevoel je te vertellen heeft voorkom je een hoop problemen. Gevaar hierbij is dat je wel weer onderscheid moet maken tussen wat kortstondige bevrediging van behoeftes is of wat op langere termijn goed voor je is. Dat vraagt wat bewustzijn hierover. Maar daar kan weer een heel ander artikel aan worden gewijd. Voor mij geldt dat mijn relaties zijn verdiept en verbeterd omdat ik beter voel en weet wat ik wel en niet wil en daar expressie aan geef. Dat voelt eerlijk naar mezelf en anderen.